
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ရန္ကုန္ ႐ိုးမ မာရသြန္ ၿပိဳင္ပြဲ (ဓာတ္ပုံ – ေဂ်ပိုင္ / ဧရာ၀တီ)
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ယခင္က အားကစား လႈပ္ရွားမႈမ်ားမွာ ရန္ကုန္ႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္တို႔တြင္ ဗဟုိျပဳ လႈပ္ရွားေနခဲ့ရာမွ ယခုအခါ တုိင္းေဒသႀကီး တခ်ဳိ႕ႏွင့္ ျပည္နယ္ တခ်ဳိ႕တြင္ပါ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ရွိလာေနသည္။
မ်ားမၾကာမီ ရက္ပိုင္းအတြင္းကပင္ ရွမ္းျပည္နယ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ဖလား မီနီမာရသြန္ ၿပိဳင္ပြဲ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပခဲ့သည္။ ေတာင္ႀကီးႏွင့္ အနီးတ၀ုိက္ရွိ အထက္တန္းေက်ာင္းမ်ားမွ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေလးမ်ား ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ ခဲ့ၾကသည္။
ေရွးယခင္မွ ျမန္မာအားကစား ထင္ရွားေက်ာ္ၾကား ခဲ့စဥ္က ပါ၀င္ခဲ့ၾကသည့္ ျမန္မာ့လက္ေရြးစင္ အားကစားသမား အမ်ားစုမွာ တုိင္းႏွင့္ျပည္နယ္မ်ားမွ ေမြးထုတ္ေပးလုိက္သည့္ အားကစားသမားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ဆုိလွ်င္ ေဘာလံုး၊ ေဘာလီေဘာ၊ ဘတ္စကတ္ေဘာ၊ လက္ေ၀ွ႔၊ ေျပးခုန္ပစ္ႏွင့္ ၾကက္ေတာင္႐ုိက္ အားကစားနည္း တို႔တြင္ အဆင့္အတန္းမီေသာ အားကစားသမားမ်ားကုိ ေမြးထုတ္ ေပးႏုိင္ခဲ့သည္။ ရွမ္းျပည္နယ္မွ ေမြးထုတ္ေပးလုိက္သည့္ အားကစားသမားမ်ားမွာ လက္ေရြးစင္ ျဖစ္႐ံုသာမက ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကုိ ရယူခဲ့ၾကသည္။
ရွမ္းျပည္နယ္ နည္းတူ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ကယားျပည္နယ္၊ ကရင္ျပည္နယ္၊ မြန္ျပည္နယ္၊ ရခုိင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ တို႔ကလည္း ႏုိင္ငံတကာ အားကစားနည္းမ်ား အတြက္ ေအာင္ျမင္သည့္ အားကစားသမား (အမ်ဳိးသမီး အပါအ၀င္) မ်ားကုိ ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ခဲ့သည္မွာ အမ်ားအသိပင္ ျဖစ္ပါသည္။
စာေရးသူတုိ႔ ငယ္စဥ္က ျမန္မာႏုိင္ငံ ေဘာ္လီေဘာအဖြဲ႔ တခ်ဳိ႕က အားကစားေဆာင္ပုဒ္ တခု ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါသည္။ “ေက်းရြာအဆံုး တျပည္လံုး ဆင္းရဲ ခ်မ္းသာ၊ ကစားပါ” ဟူ၍ ျဖစ္သည္။ ေဘာ္လီေဘာ အားကစားနည္းကုိသာ ရည္ၫႊန္းခဲ့ေသာ္လည္း အျခားေသာ အားကစားနည္းတခ်ဳိ႕ႏွင့္လည္း သက္ဆုိင္သည္ဟု စာေရးသူကေတာ့ ထုိစဥ္ ကတည္းက ခံယူထားပါသည္။
ဤေနရာတြင္ အားကစားနည္း တခ်ဳိ႕ဆုိသည့္ အဓိပၸာယ္ကုိ အနည္းငယ္ ရွင္းျပလုိပါသည္။ အားကစားနည္းတုိင္း သည္ ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာ တူညီစြာ ေလ့လာလုိက္စားၾကဖို႔ မလြယ္ပါ။
ပမာအားျဖင့္ တင္းနစ္၊ ေဂါက္သီး႐ုိက္၊ ရြက္ေလွ စသည့္ အားကစားနည္း တို႔မွာ ဆင္းရဲသား ျပည္သူအမ်ားႏွင့္ ၀င္ဆန္႔သည့္ အား ကစားနည္းမ်ဳိး မဟုတ္သလုိ ယခုအခါ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ား ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ ျမင္းစီး၊ အေနာက္တုိင္းဓား၊ အေနာက္တုိင္း နပန္း၊ ခရစ္ကက္ စသည့္ အားကစားနည္းတို႔မွာ တတုိင္းျပည္လံုး အတုိင္းအတာျဖင့္ ေအာင္ျမင္ျဖစ္ထြန္းႏိုင္သည့္ အားကစားနည္းမ်ား မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ႏုိင္ငံတုိင္းတြင္ ကမၻာေပၚရွိ အားကစားနည္း မ်ဳိးစံု ျဖစ္ထြန္းေအာင္ျမင္ျခင္း မရွိသည္ကုိ ေတြ႔ၾက ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
အာရွအဆင့္တြင္ ၾကည့္လွ်င္ပင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ေဘာလံုးအားကစားနည္းတြင္ ကမၻာ့အဆင့္သို႔ ၀င္ႏိုင္ျခင္း မရွိေသးသည္ကုိ သတိျပဳသင့္ပါသည္။ တ႐ုတ္နည္းတူ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကလည္း ေဘာလံုး အားကစား နည္းတြင္ ကမၻာ့အဆင့္ ေရာက္ရွိေအာင္ ႀကိဳးစား ႐ုန္းကန္ေနရဆဲ သာျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လက္ရွိ၌ အားကစားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ရွိသည္။ ယင္းအားကစားနည္း ၄၀ ေက်ာ္ စလုံုး ႏုိင္ငံတကာ တန္း၀င္ ရန္ ႀကိဳးစားေနၾကသည္ ဆုိလွ်င္ စိတ္ကူးယဥ္ေနၾကျခင္း ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
ယခင္က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္သာ ရွိပါသည္။ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္တုိင္း အားလံုး လုိလုိမွာ ႏုိင္ငံတကာ အား ကစားၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ ရွိသည့္ ႏုိင္ငံတကာ အားကစားနည္း အလုိက္ ဖြဲ႔စည္းထားသည့္ အားကစားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ မ်ားသာ ျဖစ္သည္။ ႐ုိးရာ အားကစားနည္းဟူ၍ ျမန္မာျခင္းလံုး အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသုိင္း အဖြဲ႔ခ်ဳပ္တို႔သာ ရွိသည္။
ေနာက္ပုိင္းတြင္ ႐ုိးရာ အားကစားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဟူ၍ ေပၚလာသည္။ ႐ုိးရာအားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ႏွစ္စဥ္ လြန္ဆြဲၿပိဳင္ပြဲႏွင့္ စြန္ျဖတ္ၿပိဳင္ပြဲသာ မွန္မွန္က်င္းပေလ့ ရွိသည္ကုိသာ ေတြ႔ေနရသည္။
၂၀၁၃ ဆီးဂိမ္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ က်င္းပခဲ့ရာ ျမန္မာ့႐ုိးရာ စစ္တုရင္ၿပိဳင္ပြဲႏွင့္ ျခင္းလံုးေတာ့ ၿပိဳင္ပြဲတို႔ကုိသာ ထည့္သြင္း က်င္းပႏိုင္ခဲ့ သည္။ သီးျခားမဟုတ္ဘဲ ျမန္မာစစ္တုရင္ အားကစားနည္းက ႏုိင္ငံတကာ စစ္တုရင္ၿပိဳင္ပြဲ ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ လည္းေကာင္း၊ ျခင္းလံုးေတာ့ ၿပိဳင္ပြဲေခါင္းစဥ္ ေအာက္မွ က်င္းပသြားသည္။
ျမန္မာ့႐ုိးရာ အားကစားနည္းမ်ားကုိ ေဖာ္ေဆာင္ေပးခဲ့ျခင္း မရွိေသာ္လည္း အျခား ႏိုင္ငံမ်ားမွ ရိုးရာ အားကစားနည္းမ်ား ျဖစ္သည့္ ေမြထုိင္းလက္ေ၀ွ႔ (ယိုးဒယား)၊ ပန္က်ပ္ဆီလတ္ (အင္ဒိုနီးရွား)၊ ဗိုဗီနမ္ (ဗီယက္နမ္)၊ ကင္ကို (တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္)၊ ပင္ေဘြ (လာအို) အားကစားနည္းမ်ားကိုမူ ထည့္သြင္း က်င္းပေပးခဲ့သည္။ ပုဂံေခတ္ဦး ကတည္းက ရွိခဲ့ဖူးသည့္ ျမန္မာ ဗန္တို၊ ဗန္ရွည္ (လက္နက္ႏွင့္ လက္နက္မဲ့) ဓားသိုင္း ကစားနည္း၊ ျမန္မာ့႐ိုးရာ လက္ေ၀ွ႔၊ ထုတ္စည္းတိုး စသည့္ အားကစား နည္းတို႔မူ စဥ္းစားခဲ့ၾကျခင္း ရွိဟန္ မတူပါ။
ပန္းတိုင္း မပြင့္ႏိုင္
ပန္းတိုင္း ပြင့္ရမည္ ဆုိသည္မွာ သေဘာတရားအရ ၾကားလို႔ေကာင္းေသာ္လည္း လက္ေတြ႔ဘ၀ႏွင့္မူ မကိုက္ညီပါ။ ေပၚပီပန္းမ်ား မ်ားမ်ားပြင့္ေလ ကမၻာသူ၊ ကမၻာသား အားလုံး ဒုကၡမ်ားေလေလ မဟုတ္ပါလား။
အားကစားနည္း ၅ မ်ဳိး
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အားကစား လႈပ္ရွားမႈမ်ား စတင္ခဲ့စဥ္က ေဘာလုံး၊ ေဘာ္လီေဘာ၊ အေလးမ၊ ေျပးခုန္ပစ္ႏွင့္ လက္ေ၀ွ႔ အားကစား နည္း တို႔ကို အထူးဦးစားေပး အားကစားနည္းမ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ ျမန္မာတႏိုင္ငံလုံး ယင္း အားကစားနည္း ငါးမ်ဳိး ျပည္ သူ မ်ားႏွင့္ ထိေတြ႔ နီးစပ္ေစေရး အတြက္ ဇုန္နယ္မ်ား သတ္မွတ္၍ ဇုန္နယ္ နည္းစနစ္မႉးမ်ား ေစလႊတ္ၿပီး သင္ၾကားျပသေစခဲ့ သည္။
ယင္း ဇုန္နယ္ နည္းျပသင္တန္းမ်ားေၾကာင့္ ေျပးခုန္ပစ္၊ လက္ေ၀ွ႔၊ ေဘာ္လီေဘာ၊ ဘတ္စကတ္ေဘာ လက္ေရြးစင္မ်ား ေပၚထြက္ခဲ့ သည္။
မမွားၾကေစလို
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၿငိမ္သက္ေနၿပီးမွ ယခုအခါတြင္ အားကစား လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျပန္လည္လူးလြန္႔စ ျပဳလာသည္။ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ႀကီးမွ စတင္ေတြ႔ရွိ လာရၿပီး က်န္ တိုင္းေဒသႀကီးမ်ားႏွင့္ ျပည္နယ္အစိုးရမ်ားလည္း အားကစား လႈပ္ရွားမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာၾကမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။
ထုိသို႔ လႈပ္ရွားလာၾကမည္ ဆိုလွ်င္ ျပည္သူအမ်ားႏွင့္လည္း နီးစပ္ၿပီး ျမန္မာအားကစား ေလာကတြင္ ႏွစ္ရွည္လမ်ား လစ္ဟာေန သည့္ ကြက္လပ္ႀကီးကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္မည့္ အားကစား နည္းမ်ားကိုသာ ဦးစားေပး က်င္းပေပးၾက ေစလိုပါသည္။ ျပည္တြင္း၌ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲမ်ားမွတဆင့္ ေရွ႕တဆင့္တက္ကာ ႏုိင္ငံတကာ ၿပိဳင္ပြဲႀကီးမ်ားျဖစ္သည့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစားပြဲ၊ အာရွ အားကစားပြဲ၊ ကမၻာ့အိုလံပစ္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲ၊ အားကစား နည္းမ်ားအလိုက္ က်င္းပသည့္ ကမၻာ့အဆင့္ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားသို႔ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္ရန္ အတြက္ ျဖစ္ပါသည္။
၀င္ဆန္႔ခဲ့သည္
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တေခတ္တခါက ႏိုင္ငံတကာ အားကစားနည္းမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ အေလးမ၊ ေဘာလုံး၊ ေရကူး၊ ေျပးခုန္ပစ္၊ လက္ေ၀ွ႔၊ ရြက္ေလွ၊ ေသနတ္ပစ္ စသည့္ အားကစားနည္း မ်ားတြင္ အာရွအဆင့္ သာမက ကမၻာ့အိုလံပစ္ အဆင့္အထိ ၀င္ဆန္႔ႏိုင္ခဲ့သည္။ အဆင့္ျမင့္ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲႀကီးမ်ားတြင္ ေရႊ၊ ေငြ၊ ေၾကး ဆုတံတိပ္မ်ား ဆြတ္ခူး ႏိုင္ခဲ့သည္။ ကမၻာ့ အိုလံပစ္ မွတ္တမ္း ၀င္ခဲ့ပါသည္။ ကမၻာ့စံခ်ိန္သစ္မ်ား တင္ႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။
ယင္း အားကစားနည္းမ်ား အနက္ ရြက္ေလွႏွင့္ ေသနတ္ပစ္ အာကစားနည္း တို႔မွလြဲ၍ က်န္အားကစား နည္းမ်ားမွာ ျမန္မာျပည္ တ၀န္းလုံး ေလ့လာလိုက္စား ၾကသည့္ အားကစားနည္းမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ေက်းရြာအဆုံး တျပည္လုံး ေလ့လာလိုက္စား ၾကသည့္ အားကစားနည္းမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ယခင္ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္း အားကစား ၿပိဳင္ပြဲမ်ား တနစ္တက် က်င္းပခဲ့စဥ္က ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္း အားကစား ၿပိဳင္ပြဲမ်ားမွတဆင့္ ျမန္မာ့ လက္ေရြးစင္ အားကစားသမား ေျမာက္မ်ားစြာ ေမြးထုတ္ေပးခဲ့သည္ကို အမ်ားအသိပင္ ျဖစ္ သည္။
က်ဆင္း
ယေန႔ကာလ၌ အထက္ေဖာ္ျပပါ ႏိုင္ငံတကာ အားကစားနည္းမ်ားတြင္ ျမန္မာတို႔ တျဖည္းျဖည္းႏွင့္ အဆင့္အတန္း က်ဆင္းလာ သည္ကို ၂၀၁၃ ေနျပည္ေတာ္ ဆီးဂိမ္းက သက္ေသျပခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ ဆီးဂိမ္းအဆင့္မွာပင္ အထက္ပါ အားကစားနည္းမ်ား ေအာင္ျမင္မႈ မရရွိခဲ့ပါ။
သို႔ျဖစ္ရာ အာရွအားကစားပြဲ၊ အိုလံပစ္ အားကစား ၿပိဳင္ပြဲတို႔တြင္ ေအာင္ျမင္မႈ ထုိက္သင့္သေလာက္ ရယူလိုလ်င္ ယင္း အားကစား ၿပိဳင္ပြဲႀကီးမ်ားတြင္ ထည့္သြင္းက်င္းပၿပီး ျမန္မာ အားကစားႏွင့္လည္း လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိသည့္ အားကစားနည္းမ်ား အဆင့္အတန္း ျပန္လည္ ျမင့္မားေရးကို အားကစား တာ၀န္ရွိသူ အားလုံးက အထူးဂ႐ုျပဳ ေဆာင္ရြက္သင့္သည့္ အခ်ိန္ ေရာက္ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ ျပလိုက္ရပါသည္။ ။
The post အမ်ားျပည္သူ ဗဟုိျပဳ အားကစား လႈပ္ရွားမႈ appeared first on ဧရာ၀တီ.