ျမန္မာႏိုင္ငံ႐ိုးရာ အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ စစ္တုရင္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ဓာတ္ပုံ – ဧရာ၀တီ)
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးတြင္ အားကစားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ၍ ျပန္လည္ဖြဲ႔စည္းေရးမွာ အဓိက ျဖစ္သည္။
အားကစားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ားသည္ အမ်ား ျပည္သူပါ၀င္သည့္ အားကစားျဖစ္ေရး ဦးစီး ေဆာင္ရြက္ေပးရာတြင္ အေျခခံက်သည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား ျဖစ္သည္။
ယခင္က အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ား
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အားကစားလႈပ္ရွားမႈသည္ အဂၤလိပ္ ကုိလုိနီေခတ္ ကတည္းက စတင္ခဲ့ရာ၊ အဂၤလိပ္တုိ႔က ျမန္မာ ႏုိင္ငံတြင္းသို႔ ႏိုင္ငံတကာ အားကစားနည္းတခ်ဳိ႕ကုိ တင္သြင္း လာခ့ဲသည္။
စစ္ေရး၊ ဘာသာေရးႏွင့္ စီးပြားေရးမ်ားႏွင့္ အတူ ေဘာလံုး၊ ေျပးခုန္ပစ္၊ တင္းနစ္၊ လက္ေ၀ွ႔၊ ေဟာ္ကီ စသည့္ ႏိုင္ငံႏိုင္ငံတကာ အားကစား နည္းမ်ားကုိ ျမန္မာ ျပည္တြင္း၌ ျဖန္႔ေ၀ေပးျခင္း ျဖစ္သည္။
ယင္း အားကစားနည္းမ်ားကုိ မ်က္ႏွာျဖဴ အရာရွိႀကီးမ်ား၊ မ်က္ႏွာျဖဴ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးမ်ား ဦးေဆာင္သည့္ BAA (Burma Athletic Association) အဖြဲ႔ကသာ ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားခဲ့သည္။
ထိုစဥ္က အားကစားနည္း အလုိက္ အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ား မရွိသေလာက္ပင္ ျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး အႀကိဳကာလ က်မွ အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္အခ်ဳိ႕ကုိ တရား၀င္ ဖြဲ႔စည္းႏုိင္ခဲ့ၾကသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ပထမဆံုး ဖြဲ႔စည္းသည့္ အားကစား အဖြဲ႔အစည္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အုိလံပစ္ ေကာ္မတီျဖစ္၍ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ ေမလ ၂၆ ရက္တြင္ စတင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ အုိလံပစ္ ေကာ္မတီ၏ နာယကႀကီး ႏွစ္ဦးမွာ ဖဆပလ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၊ ၿဗိတိသွ် ဘုရင္ခံ ဆာဟူးဘတ္ရန္႔စ္တို႔ ျဖစ္သည္။
ထုိစဥ္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကုိယ္တုိင္ အဂၤလိပ္ဘုရင္ခံကုိပါ ပူးတြဲနာယက အျဖစ္ ခန္႔ထားရန္ အႀကံျပဳခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အုိလံပစ္ ေကာ္မတီတြင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းႏွင့္ အတူ က်ဆံုးခဲ့ရသည့္ မႏၲေလးအမ်ဳိးသား ေက်ာင္းအုပ္ ႀကီးေဟာင္း ဆရာႀကီးဦးရာဇတ္က ဒုတိယ ဥကၠ႒ အျဖစ္ တာ၀န္ယူခဲ့ၿပီး၊ ဥကၠ႒မွာ ဆာအမ္ေအေမာင္ႀကီး ျဖစ္သည္။
အတြင္းေရးမႉး အျဖစ္ မစၥတာဟက္စကင္းက တာ၀န္ယူခဲ့ၿပီး ဦးေသာ္ဇင္ (သီဟဗလ) က တြဲဖက္ အတြင္းေရးမႉး၊ အက်ဳိးေဆာင္ ေငြထိန္း အျဖစ္ ဦးထင္ဘြား၊ အက်ဳိးေဆာင္ ဥပေဒအႀကံေပး အရာရွိ အျဖစ္ ဦးထြန္းတင္၊ အက်ဳိးေဆာင္ စာရင္းစစ္ အျဖစ္ ဦးဘေသာ္ တို႔က ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အပါအ၀င္ အထက္ပါ ပုဂၢိဳလ္ႀကီးမ်ားကုိ ၾကည့္ျခင္းျဖင့္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အုိလံပစ္ေကာ္မတီ၏ အေရး ပါ၊ အရာေရာက္ပံုကုိ သိျမင္ႏုိင္ၾကသည္။
ကမၻာႏွင့္ဆက္သြယ္
ျမန္မာႏိုင္ငံ အိုလံပစ္ေကာ္မတီကို ၁၉၄၆ ခုႏွစ္ထဲတြင္ တရား၀င္ ဖြဲ႔စည္းၿပီးေနာက္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇြန္လထဲတြင္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အုိလံပစ္ ေကာ္မတီ(International Olympic Committee – IOC) ႏွင့္ ဆက္သြယ္ခဲ့သလုိ၊ IOC ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံ အုိလံပစ္ေကာ္မတီကုိ အဖြဲ႔၀င္အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အေလးမ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ႏွင့္ ေျပးခုန္ပစ္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္တုိ႔ ကိုလည္း ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ထဲတြင္ အသီးသီး ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၾကၿပီး၊ သက္ဆုိင္ရာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္လည္း တရား၀င္ ဆက္သြယ္ခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံ အုိလံပစ္ေကာ္မတီ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပ်ာ္္တမ္း အေလးမ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ႏွင့္ ေျပးခုန္ပစ္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္တို႔ တရား၀င္ ဖြဲ႔စည္းၿပီးေနာက္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ားက အတည္ျပဳျခင္း ခံရသည့္ အထိမ္းအမွတ္ အျဖစ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမတြင္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လ ၈ ရက္ေန႔တြင္ ဂုဏ္ျပဳလက္ဘက္ရည္ပြဲ က်င္းပခဲ့သည္။
ထုိ ဂုဏ္ျပဳလက္ဘက္ရည္ပြဲကုိ နာယက ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း တက္ေရာက္ ခ်ီးျမႇင့္ခဲ့သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ ေဘာလံုးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကိုလည္း ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ေမလထဲတြင္ တရား၀င္စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့ရာ၊ မၾကာမီပင္ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေဘာလံုးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (FIFA) ႏွင့္ဆက္သြယ္ခဲ့သည္။
လက္ေ၀ွ႔ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကုိ ကိုလုိနီေခတ္ျဖစ္သည့္ ၁၉၂၇ ခုႏွစ္ကပင္ စတင္ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ေသာ္လည္း၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ လက္ေ၀ွ႔အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အုိလံပစ္ေကာ္မတီႏွင့္ ေသာ္လည္းေကာင္း ဆက္သြယ္ႏိုင္ခဲ့ျခင္း မရွိခဲ့ပါ။
မ်က္ႏွာျဖဴအမ်ားစု ႀကီးစိုးထားသည့္ ျမန္မာအေပ်ာ္တမ္း လက္ေ၀ွ႔အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွာ အဂၤလန္အေပ်ာ္တမ္း လက္ေ၀ွ႔အဖြဲ႔ ခ်ဳပ္ႏွင့္သာ ဆက္သြယ္ခဲ့သည္။
စစ္ၿပီးေခတ္ ၁၉၄၆ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ အေပ်ာ္တမ္း လက္ေ၀ွ႔အဖြဲ႔ကုိ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ၿပီး၊ စစ္ၿပီးေခတ္တြင္ လက္ေ၀ွ႔အဖြဲ႔ကုိ ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္။
စစ္ၿပီးေခတ္တြင္ လက္ေ၀ွ႔အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ပထမဆံုး ဖြဲ႔စည္းသည့္ အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ပင္ ျဖစ္သည္။
စစ္ႀကိဳေခတ္တြင္လည္းေကာင္း၊ စစ္ၿပီးေခတ္၊ လြတ္လပ္ေရး အႀကိဳေခတ္ႏွင့္ လြတ္လပ္ေရး ရရွိသည့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ပုိင္း ဖြဲ႔စည္းသည့္ အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွာ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ပြဲ စနစ္ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
၁၉၆၄ ခုႏွစ္ ေနာက္ပုိင္းက်မွ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္သည့္ စနစ္ကြယ္ေပ်ာက္သြားကာ၊ အစုိးရက အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ား အတြက္ ဥကၠ႒ႏွင့္ အတြင္းေရးမႉးတို႔ကုိ သတ္မွတ္ တာ၀န္ေပးသည့္ စနစ္ က်င့္သံုး လာခဲ့သည္။
ယင္းသို႔ ခန္႔အပ္ တာ၀န္ေပးသည့္ စနစ္ကုိ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အုိလံပစ္ေကာ္မတီက လက္မခံပါ။ ထုိနည္းတူစြာ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ေဘာလံုးအဖြဲ႔ကလည္း လက္မခံပါ။
ၿပိဳင္ပြဲႏွင့္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ား
အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ အားကစားပြဲေတာ္မ်ား က်င္းပရာတြင္ အားကစားနည္းအလုိက္ သက္ဆုိင္ရာ အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ား ရွိၾကရပါသည္။
၁၉၆၁ ခုႏွစ္ ဒုတိယ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲကုိ ျမန္မာႏိုင္ငံက အိမ္ရွင္အျဖစ္ လက္ခံက်င္းပပါသည္။ (၁) ေျပးခုန္ပစ္၊ (၂) ၾကက္ေတာင္႐ုိက္၊ (၃) လက္ေ၀ွ႔၊ (၄) ဘက္စကက္ေဘာ၊ (၅) စက္ဘီး၊ (၆) ေဘာလံုး၊ (၇) ေသနတ္ပစ္၊ (၈) ေရကူး၊ (၉) စားပြဲတင္ တင္းနစ္၊ (၁၀) တင္းနစ္၊ (၁၁) ေဘာလီေဘာ၊ (၁၂) အေလးမ၊ (၁၃) ရြက္ေလွတုိ႔ ျဖစ္ၾကသည္။ အထက္ပါ အားကစားနည္းအလုိက္ အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဖြဲ႔စည္းထားရွိၿပီး ျဖစ္ပါသည္။
၁၉၆၉ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ၅ ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ကၽြန္းဆြယ္ အားကစားၿပိဳင္ပြဲကို ျမန္မာႏုိင္ငံ တြင္ က်င္းပပါသည္။ အားကစားနည္း အသစ္ႏွစ္မ်ဳိး ျဖစ္သည့္ ဂ်ဴဒုိႏွင့္ ကၽြမ္းဘားတုိ႔ကုိ ထပ္တုိးကာ ယွဥ္ၿပိဳင္ ၾကရသည္။
၂၀၁၃
၂၇ ႀကိမ္ေျမာက္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစားၿပိဳင္ပြဲကုိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပခဲ့ၿပီး၊ အားကစားနည္း ၃၅ မ်ဳိး ထည့္သြင္း က်င္းပခဲ့သည္။
ယင္း အားကစားနည္း ၃၅ မ်ဳိးထဲမွ (၁) လက္ေ၀ွ႔၊ (၂) နပန္း၊ (၃) ျမင္းစီး၊ (၄) ပန္က်တ္ဆီလပ္၊ (၅) ၀ီတန္း၊ (၆) ဗိုဗီနမ္၊ (၇) ကင္ဗို စသည့္ အားကစားနည္းမွာ ျမင္းစီးမွာလႊဲ၍ က်န္အားကစားနည္းမ်ားမွာ ဆီးဂိမ္းၿပိဳင္ပြဲနီးမွ အေရး ေပၚ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ားဖြဲ႔စည္းၿပီး က်င္းပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
ျမင္းစီးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ သည္ပင္လွ်င္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ တခုတည္းတြင္ သာ ရွိသည့္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ားသာ ျဖစ္သည္။ အမွန္ကေတာ့ ရန္ကုန္ျမင္းစီး ကလပ္အသင္းသာ ျဖစ္သည္။
ဤသည္တို႔မွာ ယခင္က ျမန္မာ့ အားကစား အေၾကာင္း ေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္၏။ လက္ရွိ ျဖစ္ပ်က္ေနသည့္ အေနအထားႏွင့္ ႏႈိင္းခ်င့္ႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္ပါသည္။
အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ား တိုးခ်ဲ႕ဖြဲ႔စည္းေရး
အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ား၏ အားကစားဆိုင္ရာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား၏ အဓိက ဦးတည္ခ်က္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသား အားလံုးက အားကစား လုိက္စားၾကျခင္းျဖင့္ ကိုယ္လက္ႀက့ံခိုင္ သန္စြမ္းၿပီး စိတ္လက္ေပ်ာ္ရႊင္ ႏုိင္ၾကဖုိ႔ ျဖစ္သည္။
သို႔ျဖစ္ရာ အားကစား အားလံုးသည္ ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ထိေတြ႔နီးစပ္ေနရမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ႏုိင္ငံတကာ ၿပိဳင္ပြဲမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ေရးမွာ ဒုတိယ ရည္မွန္းခ်က္ ျဖစ္သင့္သည္။
ျမင္းတေကာင္လွ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ႏွစ္ေသာင္းတန္သည့္ ျမင္းမ်ားကုိ ျပည္သူမ်ားက မည္သုိ႔မွ် ၀ယ္စီးႏုိင္ၾကမည္ မဟုတ္သည္မွာ အမ်ား အသိပင္ ျဖစ္သည္။
ထုိနည္းတူစြာ ျမန္မာႏုိင္ငံ သုိင္းအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ရွိပါလ်က္၊ ပန္က်တ္ဆီလတ္၊ ဗုိဗီနမ္၊ ကင္ပုိစသည့္ တုိင္းတပါး၏ ကုိယ္ခံ ပညာ ရပ္မ်ား ဆုိင္ရာ အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ား ထပ္မံ ဖြဲ႔စည္းရန္သင့္ မသင့္ စဥ္းစားသင့္သည္။
တေလာက ႐ုပ္သံတြင္ အေနာက္တုိင္း ဓားသုိင္းကို တ႐ုတ္နည္းျပဆရာႏွင့္ ေလ့က်င့္ ေနသည္ဟု ပါရွိရာ၊ ႏုိင္ငံတကာအဆင့္တြင္ ျမန္မာ အေနာက္တုိင္း ဓားသမားမ်ား ၀င္ဆန္႔ႏုိင္ျခင္း ရွိမရွိကို စဥ္းစားသင့္ၾကသည္။
ျမန္မာ့ အားကစား တုိးတက္ေရး ဆုိသည္မွာ ဆီးဂိမ္းတြင္ ၀င္ၿပိဳင္ႏုိင္႐ံုသာ အာ႐ံုစူးစုိက္ေနမည္ ဆုိပါက ျမန္မာ့ အားကစား တုိးတက္မႈသည္ အေရွ႕ေတာင္အာရွအဆင့္မွာသာ ရွိေနေပလိမ့္မည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွ အားကစား ပြဲမ်ားတြင္ ဆုတံဆိပ္မ်ား ရရွိေရး အတြက္ အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံမ်ားက ထည့္သြင္းက်င္းပသည့္ အားကစားနည္းတုိင္းတြင္ ပါ၀င္ ယွဥ္ၿပိဳင္ရန္ ႀကိဳးစားေနၾကလွ်င္ေတာ့ ငါးပြက္ရာ ငါးစာခ်သလုိသာ ျဖစ္ေနေပလိမ့္ မည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ား ေဖာင္းပြေနသည္ဟု အားကစားဆုိင္ရာ တာ၀န္ရွိသူတဦးက မွတ္ခ်က္ခ် ဖူးသည္။
အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အမ်ားအျပား ထပ္မံဖြဲ႔စည္းျခင္းျဖင့္ ျမန္မာ့အားကစား တိုးတက္လာမည္ဟု ေသအခ်ာ မေျပာ ႏိုင္ပါ။
မိမိတို႔ အေနျဖင့္ အာရွအဆင့္၊ ကမၻာ့အဆင့္ ၿပိဳင္ပြဲႀကီးမ်ားတြင္ ၀င္ဆန္႔ႏိုင္သည့္ အားကစားနည္းမ်ားကုိ ေရြးခ်ယ္ သတ္မွတ္ၿပီး အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ား ဖြဲ႔စည္း၍ ျပဳစု ပ်ဳိးေထာင္သင့္သည္။
ျပည္သူ၏အား မပါလွ်င္ မည္သည့္ အားကစားမွ် ေအာင္ျမင္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။
ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသူ ႏုိင္ငံသား ျပည္သူမ်ား အားလံုး ေလ့လာလုိက္စားႏိုင္သည့္ အားကစားနည္းမ်ားကုိသာ ေရြးခ်ယ္ၿပီး လူတစု အားကစားမွ ျပည္သူလူထု အားကစား အျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိေစေရး ႀကိဳးပမ္းသင့္ၾကပါသည္။
မည္သည့္ အားကစားနည္းသည္ ျပည္သူႏွင့္ နီးစပ္သည္၊ မည္သည့္ အားကစားနည္းကေတာ့ ျပည္သူႏွင့္ မနီးစပ္ ဆုိျခင္းကုိ ေလ့လာသံုးသပ္ၿပီး အမ်ား ျပည္သူပါ၀င္သည့္ အားကစားျဖစ္ေရး အားကစားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ားက ဦးစီး ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ အခ်ိန္တန္ၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါသည္။ ။
The post အားကစား အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္ လူထုပါ၀င္သည့္ အားကစား သို႔ appeared first on ဧရာ၀တီ.